Wypalenie zawodowe to odpowiedź organizmu na przewlekły stres związany bezpośrednio z pracą. Osoba, która mierzy się z tego rodzaju chorobą nie jest w stanie odczuwać przyjemności z obowiązków zawodowych, w znacznym stopniu spada też jej efektywność. Bezpośrednim skutkiem wypalenia jest pogorszenie się kondycji psychicznej i fizycznej. Jak rozpoznać u siebie to zjawisko?

Kogo najczęściej dotyka wypalenie zawodowe?

Według obecnych badań, wypalenie zawodowe może dotknąć każdego, bez względu na to, jaki zawód wykonuje dana osoba lub na jakim stanowisku pracuje. Praktyka jednak pokazuje, że istnieje grupa podwyższonego ryzyka. Znajdują się w niej ludzie o dużych ambicjach, stawiający sobie wysoko poprzeczkę, perfekcjoniści. Te osoby bardzo poświęcają się swojej pracy, zaniedbując przy tym odpoczynek. Inna grupa to pracownicy zaangażowani w swoje obowiązki nie tylko zawodowo, ale i emocjonalnie. Kiedy ich wysiłki nie są docenione lub wyniki mijają się z założeniami, po pewnym czasie może wystąpić syndrom wypalenia. Jeszcze inni wypalają się poprzez monotonną, pozbawioną perspektyw na awans pracę.

Wypalenie zawodowe – symptomy

Jakie są objawy wypalenia zawodowego? Po czym poznać, że choroba dotknęła współpracownika, członka rodziny lub nas samych? Oczywiście u każdego może wyglądać to inaczej, jednak istnieje wiele podobieństw.

Chroniczne zmęczenie

Jeżeli mierzymy się z wypaleniem zawodowym, odczuwamy ciągłe zmęczenie. Stan ten jest na tyle utrwalony, że większa dawka snu czy leniwy weekend nic nie zmieni. Mamy wrażenie, że każda czynność wymaga od nas wysiłku ponad nasze siły, a sama myśl o pracy sprawia, że czujemy się jeszcze gorzej.

Zaburzenia snu

Mimo dużego zmęczenia, może pojawić się problem ze snem: trudność w zasypianiu lub wybudzanie się w środku nocy.  Środki nasenne mogą pomóc doraźnie, ale nie są rozwiązaniem długofalowym. Póki nie rozwiążemy przyczyny problemu, zaburzenia snu będą się nasilać.

Objawy psychosomatyczne

Permanentne zmęczenie, nasilony stres, brak snu bardzo często prowadzą do objawów somatycznych. Pojawiają się częste infekcje, bóle głowy, brzucha, pleców, problemy z żołądkiem. Są one wywołane przez osłabieniem organizmu i obniżoną zdolność do regeneracji.

Rozdrażnienie, nadmierna irytacja

Wypalenie zawodowe może powodować, że mimo, iż wcześniej nie mieliśmy takich problemów, teraz coraz częściej popadamy w konflikty. Odczuwamy duże rozdrażnienie, irytację, brak cierpliwości. Wiele spraw odbieramy bardzo osobiście, brakuje nam dystansu.

Zaniżone poczucie własnej wartości

Objawem wypalenia zawodowego może być również to, że nasze myśli coraz częściej są zniekształcone, krzywdzące, nieprawdziwe. Np. wydaje nam się, że wszyscy wokół są zdolniejsi, osiągają lepsze wyniki, ich życie to samo pasmo sukcesów, podczas gdy my zaliczamy porażkę za porażką. W związki z tym, nasza wiara we własne możliwości, sprawczość, jest coraz mniejsza. Wydaje nam się, że wszystko jest do bólu błahe, zwyczajne, że nasz wpływ na rzeczywistość jest znikomy i nie ma szans, by spotkało nas coś dobrego, np. awans w pracy.

Unikanie kontaktu z ludźmi

Zaniżona samoocena, silne poczucie irytacji i rozdrażnienia często prowadzi do samoizolacji. Nie mamy ochoty i siły wchodzić w interakcje ze współpracownikami, kontakty z rodziną ograniczamy do minimum.

Wahania nastroju lub obniżony nastrój

Utrata życiowej energii, uczucie smutku, anhedonia to bardzo częste objawy wypalenia zawodowego. Może się jednak zdarzyć, że spadkom nastroju będą towarzyszyć stany euforii. Bez względu na dany przypadek, zawsze jest to sytuacja alarmująca i wymagająca konsultacji ze specjalistą.

Podsumowanie

Symptomy wypalenia zawodowego bardzo łatwo na początku przeoczyć. Myślimy, że po prostu mamy gorszy czas, że chwilowo jesteśmy w gorszej kondycji. Warto jednak uważnie się sobie przyjrzeć i jeśli wspomniane objawy występować będą dłużej niż przez 2 tygodnie, zgłosić się do specjalisty.

Artykuły, które mogą Cię zainteresować:

Antyporadnik: jak (nie)pracować w trybie home office
Stres w pracy: jak odnaleźć się w trudnych sytuacjach?