Odprawa to jednorazowe, pieniężne zadośćuczynienie wypłacane pracownikowi za utratę pracy nie z jego winy. Regulacje dotyczące tego zagadnienia zostały ujęte w Ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, z dnia 13 marca 2003 roku. Według zapisów odprawa może być przyznana pracownikom zwalnianym w ramach procedury zwolnień grupowych (art. 8 ) lub w trybie indywidualnym (art. 10 ust. 1). Sprawdź, kiedy należy się odprawa i w jakiej wysokości.

Odprawa z tytułu zwolnień grupowych

Zwolnienie grupowe ma miejsce wtedy, gdy pracodawca rozwiązuje umowę w nieprzekraczalnym okresie 30 dni:

• z 10 pracownikami, przy zatrudnieniu na poziomie od 20 do 100 pracowników,
• z grupą 10% pracowników, przy zatrudnieniu na poziomie od 100 do 300 pracowników,
• z 30 pracownikami, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300 pracowników.

Odprawa należy się każdemu zwalnianemu w ramach zwolnienia grupowego, jeżeli przyczyny rozwiązania stosunku pracy nie mają związku z pracownikami. Nie ma tu znaczenia, czy umowa została wypowiedziana przez pracodawcę, czy rozwiązywana jest za porozumieniem stron.

Kiedy przysługuje odprawa w przypadku zwolnienia indywidualnego?

Aby zwalniany pracownik dostał odprawę w pracy muszą zostać spełnione wszystkie poniższe warunki:

• przyczyna zwolnienia leży wyłącznie po stronie pracodawcy,
• zatrudnienie w firmie na poziomie co najmniej 20 osób,
• zwalniany pracował w ramach umowy o pracę.

Odprawa pieniężna będzie należała się również pracownikowi, któremu pracodawca wręczył wypowiedzenie zmieniające, czyli umowę na nowych, mniej korzystnych warunkach pracy i płacy, a pracownik nie zaakceptuje tych warunków.

Jaka jest wysokość odprawy?

Kwota odprawy uzależniona jest od stażu pracy u danego pracodawcy. Wynosi ona:

• wysokość jednego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 2 lata,
• wysokość 2 wynagrodzeń, jeżeli pracownik był zatrudniony od 2 do 8 lat u danego pracodawcy,
• wysokość 3 miesięcznych wynagrodzeń, jeżeli zwolniony przepracował ponad 8 lat.

Co ważne, staż pracy oblicza się sumując wszystkie okresy zatrudnienia u danego pracodawcy, nawet jeśli były pomiędzy nimi przerwy.

Kiedy wypłacana jest odprawa dla pracownika?

Odprawa powinna być wypłacono najpóźniej w dniu, kiedy rozwiązany jest stosunek pracy, ewentualnie przy wypłacie ostatniego wynagrodzenia.

Warto też wiedzieć, że prawo do odprawy przedawnia się po upływie 3 lat. Jeśli odchodząc z pracy nie wiedziałaś/wiedziałeś, że należy Ci się odprawa, a od tego czasu nie upłynęły 3 lata, nadal możesz się o nią ubiegać.

Najczęściej zadawane pytania

Kiedy nie należy mi się odprawa?

Odprawa nie należy się pracownikowi gdy:

• pracodawca zatrudnia mniej niż 20 osób;
• przyczyna zwolnienia nie leży wyłącznie po stronie pracodawcy;
• pracownik był zatrudniony na podstawie umowy cywilno-prawnej;
• gdy stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania umowy z upływem czasu, na jaki została ona zawarta.

Porozumienie stron a odprawa – czy będzie mi przysługiwać?

Jeżeli przyczyna zwolnienia leży wyłącznie po stronie pracodawcy, to zarówno przy wypowiedzeniu, jak i porozumieniu stron pracownikowi będzie przysługiwać odprawa.

Odprawa a okres wypowiedzenia – czy wysokość odprawy zmniejszy się przy skróceniu okresu wypowiedzenia?

Na wysokość odprawy wpływa staż pracy u danego pracodawcy. Nie ma znaczenia długość okresu wypowiedzenia.

Czy należy się odprawa przy umowie na czas określony?

Jeżeli pracodawca zwalnia osobę zatrudnioną w ramach umowy o pracę na czas określony, a poziom zatrudnienia w firmie wynosi co najmniej 20 osób, żaden przepis nie zwalnia go z obowiązku wypłaty odprawy.

Artykuły, które mogą Cię zainteresować:

Zwolnienie lekarskie a wynagrodzenie pracownika
Jak mówić o zwolnieniu z pracy na rozmowie kwalifikacyjnej?