Pracodawcy przywiązują coraz większą wagę do kompetencji interpersonalnych. Pracownicy odznaczający się wysokim poziomem takich umiejętności lepiej komunikują się z zespołem, są skuteczniejsi w kontaktach z klientami, dobrze pracują w grupie oraz efektywnie zarządzają swoimi zadaniami. Czym tak naprawdę są zdolności interpersonalne? Czy wrodzone predyspozycje lub ich brak determinują ścieżkę zawodową? Sprawdź!
Czym są umiejętności interpersonalne?
Kompetencje interpersonalne to umiejętności społeczne, które wykorzystujemy w relacjach z innymi ludźmi. Niektóre z tych zdolności są wrodzone, a inne nabyte, jednak wszystkie z nich można rozwijać przez całe życie.
Umiejętności interpersonalne należą do grupy kompetencji miękkich, czyli takich, które są trudne do precyzyjnego oszacowania, w odróżnieniu od kompetencji twardych.
Umiejętności interpersonalne – przykłady
Zdolności komunikacyjne – interpersonalne talenty przede wszystkim objawiają się dużą łatwością w nawiązywaniu kontaktów, budowaniem jakościowych relacji, osiąganiu celów poprzez dobrze prowadzoną komunikację z drugim człowiekiem. Osoby z wysokim poziomem kompetencji komunikacyjnym potrafią świetnie się zaprezentować, np. podczas mowy wygłaszanej na forum, dobrze radzą sobie z rozwiązywaniem konfliktów, debatowaniem, są również uważnymi słuchaczami.
Umiejętności negocjacyjne – niezwykle istotne w pracy nie tylko handlowców czy managerów. Polegają one na umiejętności przyjęcia postawy obiektywnego obserwatora, który jest w stanie pogodzić różne interesy dwóch stron, wyciągnąć konsekwencje oraz sformułować wnioski.
Umiejętność wpływania na innych – chodzi tu np. o zdolności mobilizowania ludzi do działania, do pokonywania trudności. Jest to umiejętność szczególnie ceniona u liderów, ale również osób pracujących w branży marketingu i promocji, terapeutów czy nauczycieli.
Umiejętność pracy w zespole – działanie w grupie wymaga od jej członków postawy uważności, odpowiedzialności za wspólny cel, zdolności komunikacyjnych, umiejętności zrezygnowania z własnych celów, jeśli nie służą pracy całego zespołu.
Asertywność – bez tej cechy pracownik może odczuwać dużą presję ze strony otoczenia i dyskomfort, że jego granice są naruszane. To prosta droga do wypalenia zawodowego. Asertywność potrzebna jest również w negocjacjach, zarządzaniu zespołem czy obsłudze klientów.
Delegowanie – to umiejętność przekazywania zadań wraz z odpowiedzialnością za nie innym osobom. Dzięki temu można zwiększyć produktywność i zyskać czas na realizację innych, ważniejszych działań. Zdobycie tej kompetencji będzie szczególnie trudne dla osób, które mają ograniczone zaufanie do innych oraz przeświadczenie, że same zrobią zadania najlepiej.
Gdzie wpisać umiejętności personalne do CV?
Nie należy pomijać zdolności interpersonalnych przy tworzeniu CV. Na tę grupę informacji powinna zostać wydzielona specjalna sekcja „Umiejętności”. Najlepiej umieścić ją zaraz pod podsumowaniem zawodowym lub pod sekcją „Doświadczenie zawodowe”.
Umiejętności warto podzielić na twarde (w tym przypadku dookreślamy poziom tych zdolności) oraz miękkie, czy interpersonalne.
Przykład zapisu:
– Zdolności komunikatywne – wystąpienia publiczne, prowadzenie spotkań sprzedażowych
– Umiejętność pracy w zespole – doświadczenie w pracy projektowej, Scrum
– Asertywność – skuteczne wyznaczanie granic w relacjach z klientem
– Empatia – regularna praca w obszarze HR i wsparcia pracowników
Warto zauważyć, że w trakcie rekrutacji pracodawcy nie tylko weryfikują kompetencje techniczne, ale również zwracają szczególną uwagę na umiejętności interpersonalne. Rozmowa kwalifikacyjna często zawiera pytania behawioralne, które mają ujawnić poziom empatii, zdolności komunikatywnych czy styl pracy zespołowej. Kandydat, który potrafi opowiedzieć o sytuacji, w której zażegnał konflikt lub przekonał zespół do działania, ma większe szanse na pozytywną ocenę. Warto przygotować się do takich pytań, analizując własne doświadczenia oraz ćwicząc opisywanie ich językiem rezultatów.
Jak budować wysokie umiejętności interpersonalne?
Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, iż zdolności interpersonalne można budować przez całe życie. Rodzimy się z pewnymi predyspozycjami, lecz nie muszą one całkowicie determinować zawodowych wyborów. Ważne jest to, jak będziemy z naszymi zasobami pracować.
Aby rozwijać umiejętności personalne konieczna jest przede wszystkim autorefleksja, podczas której podejmiemy próbę obserwacji samych siebie w kontekstach społecznych. Czy umiemy klarownie się komunikować, czy jesteśmy rozumiani przez otoczenie? Co mówią o nas inni? W jakich sytuacjach społecznych odczuwamy frustrację, co jest jej powodem? W których sytuacjach czujemy się niepewni, a w których komfortowo?
W budowaniu umiejętności interpersonalnych pomogą również poniższe praktyki:
- analiza emocji swoich i innych,
- ćwiczenie empatii oraz asertywności,
- czytanie książek psychologicznych, słuchanie podcastów o tej tematyce,
- dbanie o relacje prywatne i zawodowe,
- skorzystanie ze szkoleń lub treningów interpersonalnych.
Najczęstsze bariery w rozwoju interpersonalnym
Choć rozwój interpersonalny jest procesem, który może trwać całe życie, jednak w codziennym zachowaniu mogą pojawić się bariery utrudniające ten proces. Do najczęstszych należą: brak uważności na drugą osobę, przerywanie wypowiedzi, ignorowanie emocji rozmówcy, nadmierna potrzeba kontroli czy brak umiejętności przyjmowania informacji zwrotnej. Przeszkodą mogą być także wewnętrzne przekonania – np. „zawsze muszę mieć rację” albo „lepiej nic nie mówić, niż się narazić”. Świadomość tych barier to pierwszy krok do zmiany postawy interpersonalnej i budowania zdrowszych relacji zawodowych.
Introwertyk i rozwój interpersonalny – czy to możliwe?
Choć często zakłada się, że umiejętności interpersonalne to domena ekstrawertyków, rzeczywistość jest bardziej złożona. Introwertycy również mogą skutecznie budować relacje – często głębsze i bardziej autentyczne. Rozwój interpersonalny nie polega na „byciu duszą towarzystwa”, lecz na umiejętności komunikacji, zrozumienia potrzeb innych i elastyczności w kontakcie. Dla osób wycofanych lub nieśmiałych szczególnie pomocne mogą być treningi interpersonalne, coaching lub psychoterapia, które uczą budowania relacji w zgodzie ze sobą, bez narzucania szablonów zachowań.
Umiejętności interpersonalne a różnice kulturowe
Komunikacja i postawa interpersonalna są silnie uwarunkowane kulturowo. To, co w jednej kulturze uchodzi za przejaw otwartości, w innej może być odebrane jako zbyt bezpośrednie. W pracy w międzynarodowym zespole warto mieć świadomość, że style komunikacji, ekspresji emocji, a nawet sposób prowadzenia negocjacji mogą się diametralnie różnić. Rozwój interpersonalny w takim środowisku wymaga nie tylko empatii, ale też elastyczności i otwartości na inne punkty widzenia. To cenna kompetencja szczególnie dla osób pracujących w strukturach globalnych lub na rynkach zagranicznych.
Co warto wiedzieć o rozwoju interpersonalnym? Podsumowanie
Rozwój interpersonalny to proces, który wykracza poza naukę podstaw komunikacji. Obejmuje on całościowe spojrzenie na relacje z innymi ludźmi – zarówno w pracy, jak i w życiu prywatnym. W jego ramach rozwijamy 5 umiejętności interpersonalnych, które mają bezpośredni wpływ na jakość współpracy i relacje z klientami, przełożonymi czy zespołem.
Warto zadać sobie pytanie: kontakty interpersonalne – co to znaczy w moim życiu zawodowym? Czy są one powierzchowne, czy buduję je w sposób świadomy i trwały? Dobra postawa interpersonalna to nie tylko życzliwość, ale również zdolność do konstruktywnego rozwiązywania konfliktów, elastyczność i empatia.
Umiejętność komunikacji interpersonalnej staje się dziś kluczową przewagą konkurencyjną. W epoce automatyzacji i pracy zdalnej właśnie ludzie z dobrze rozwiniętymi umiejętnościami społecznymi są najczęściej wybierani do pełnienia ról liderów, facylitatorów spotkań czy opiekunów klienta.
Zdolności komunikatywne można rozwijać codziennie – poprzez uważne słuchanie, świadome zadawanie pytań, udzielanie informacji zwrotnej i ćwiczenie wypowiedzi pisemnych. To kompetencje, które mają wpływ nie tylko na sukces w pracy, ale również na jakość życia.
Udostępnij