Redukcja etatu jest kojarzona przede wszystkim z niższym wymiarem czasu pracy. Zdarza się jednak, że konsekwencją redukcji etatu w firmie jest zwolnienie pracownika. W takiej sytuacji istotną kwestią jest redukcja etatu a okres wypowiedzenia. Dowiedz się, co mówią przepisy.

Czym jest redukcja etatu?

Redukcja etatu to proces zmniejszenia liczby godzin pracy pracownika w pełnym wymiarze czasu pracy. Może to nastąpić z różnych powodów, na przykład:

• zmiany w potrzebach firmy,
• spadku zamówień,
• zmian w gospodarce wymagających dostosowania się do nowych warunków.

Redukcja etatu może być tymczasowa lub stała i może być przeprowadzana w ramach restrukturyzacji firmy, cięć kosztów lub reorganizacji zasobów ludzkich.

Mówiąc prościej, do redukcji etatu dochodzi, gdy liczba pracowników przewyższa zapotrzebowanie. Nierzadko pracodawca staje przed koniecznością zwolnienia kilku osób. W takiej sytuacji wypowiedzenie otrzymują zazwyczaj pracownicy z najkrótszym stażem pracy w firmie.

Uwaga: Pracodawca w ramach redukcji etatu nie może zwolnić pracownika bez konkretnej przyczyny. Wypowiedzenie musi otrzymać osoba z najkrótszym stażem pracy lub osoba osiągająca najsłabsze wyniki. Decyzja o zwolnieniu zawsze musi być odpowiednio umotywowana, w przeciwnym razie pracownik może zgłosić pracodawcę do Państwowej Inspekcji Pracy.

Czym różni się redukcja etatu od likwidacji stanowiska pracy?

Redukcja etatu oznacza zmniejszenie liczby godzin pracy pracownika przy zachowaniu jego zatrudnienia w firmie lub zwolnienie pracownika przy zachowaniu stanowiska pracy. To na przykład zwolnienie jednego grafika komputerowego spośród czterech zatrudnionych na tym stanowisku.

Tymczasem likwidacja stanowiska pracy oznacza zakończenie zatrudnienia na danym stanowisku z powodu różnych czynników, takich jak restrukturyzacja, brak rentowności lub redukcja kosztów. Przykład? Pracodawca decyduje się na całkowite zlikwidowanie stanowiska grafika komputerowego.

Redukcja etatu a okres wypowiedzenia

Przy redukcji etatu pracownik ma prawo do zachowania terminu wypowiedzenia (lub zapłaty za ten okres).

Czas trwania okresu wypowiedzenia zależy od rodzaju umowy oraz stażu pracy pracownika u danego pracodawcy.

1. Umowy na czas nieokreślony:
   • Jeśli pracownik jest zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie.
   • Jeśli pracownik jest zatrudniony od 6 miesięcy do 3 lat, okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc.
   • Jeśli pracownik jest zatrudniony dłużej niż 3 lata, okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące.
2. Umowy na czas określony:
   • Dla umów na czas określony, które trwają krócej niż 6 miesięcy, zwykle stosuje się 2-tygodniowy okres wypowiedzenia, chyba że umowa stanowi inaczej.
   • Dla umów trwających dłużej, zazwyczaj stosowany jest miesięczny okres wypowiedzenia, jeżeli umowa zawiera takie postanowienie.
3. Umowy na zastępstwo:
   • Dla umów na zastępstwo okres wypowiedzenia może być również określony w umowie, lecz zazwyczaj nie jest dłuższy niż dla umów na czas określony.

Co należy się pracownikowi przy redukcji etatu?

Redukcja etatu a okres wypowiedzenia to niejedyna istotna kwestia. Przy redukcji etatu pracownikowi mogą przysługiwać różne świadczenia, w tym odprawa, ale tylko w określonych sytuacjach wymienionych poniżej.

• Pracodawca zatrudnia co najmniej 20 osób.
• Pracownik otrzymuje wypowiedzenie umowy lub rozwiązuje współpracę za porozumieniem stron.
• Pracodawca zwolni co najmniej 10 pracowników, jeśli zatrudnia poniżej 100 osób, 10% pracowników przy zatrudnieniu od 100 do 300 osób lub 30 pracowników w przypadku zatrudnienia powyżej 300 osób.

Wysokość odprawy ustala się na podstawie stażu pracy.

• Odprawa jest równa pensji z jednego miesiąca, jeśli podwładny pracował w danej firmie poniżej 2 lat.
• Odprawa jest równa zarobkom z dwóch miesięcy, jeśli pracownik był zatrudniony u pracodawcy od 2 do 8 lat.
• Odprawa wynosi równowartość trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeśli pracownik pracował w danym przedsiębiorstwie powyżej 8 lat.

Na koniec warto podkreślić, że w przypadku ponownej rekrutacji na wybrane stanowisko, pracodawca jest zobowiązany w pierwszej kolejności zaproponować etat pracownikowi, którego zwolnił w ramach wcześniejszej redukcji etatu.