Każdemu czasem może przytrafić się nagła sytuacja wymagająca interwencji i poświęcenia uwagi – pęknięta rura, kolizja drogowa, problemy rodzinne, chwilowa niedyspozycja zdrowotna. Gdy coś takiego się wydarzy, pójście do pracy na 8 godzin nie wchodzi w grę. Warto wówczas wykorzystać przywilej, przysługujący jednakże jedynie pracownikom zatrudnionym na umowę o pracę – urlop na żądanie. Oto najważniejsze zady, o których powinnaś/powinieneś wiedzieć, jeśli chcesz skorzystać z dnia wolnego od pracy.

Czym jest urlop na żądanie?

Urlop na żądanie, zwany również dniem wolnym na żądanie, to urlop przysługujący osobom zatrudnionym w ramach umowy o pracę, udzielany na wniosek pracownika, który nie musi uzasadniać swojego żądania. Podstawą prawną regulującą to świadczenie jest Kodeks Pracy. W artykule 167(2) znajdziemy następującą definicję:

Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu.

Urlop na żądanie w świetle przepisów traktowany jest jak urlop wypoczynkowy i wlicza się do puli dni wolnych od pracy z tytułu wypoczynku. Zatem w przypadku, gdy zatrudniony wykorzystał cały swój urlop (26 lub 20 dni, w zależności od stażu pracy), nie może już ubiegać się o urlop na żądanie.

Urlop na żądanie – ile dni w roku przysługuje pracownikowi?

Łączny wymiar urlopu na żądanie nie może przekroczyć 4 dni w roku kalendarzowym, niezależnie od liczby pracodawców, z którymi zatrudniony pozostawał w kolejnych stosunkach pracy.

Czy można wziąć urlop na żądanie dzień po dniu? Dni wolne od pracy na żądanie można wykorzystać jeden po drugim lub w innych kombinacjach:

• czterodniowy urlop na żądanie,
• dwa dni urlopu po dwa razy,
• trzy dni razem + jeden osobny dzień urlopowy,
• cztery osobne dni wolne na żądanie.

Co ważne, niewykorzystane dni urlopu na żądanie nie przechodzą na kolejny rok kalendarzowy. Z dniem 1 stycznia następnego roku niewykorzystany urlop na żądanie staje się zwyczajnym zaległym urlopem wypoczynkowym.

Czy urlop na żądanie jest płatny?

Urlop na żądanie, jako rodzaj urlopu wypoczynkowego, jest płatny. Za każdy dzień przysługuje pracownikowi 100% wynagrodzenia (pensji zasadniczej).

Urlop na żądanie w nowej pracy

Po jakim czasie można wziąć urlop na żądanie? Każdy pracownik, który nabył prawo do urlopu wypoczynkowego może korzystać z urlopu na żądanie, również osoby zatrudnione na okres próbny lub świadczące pracę w niepełnym wymiarze godzin. Nie ma tu znaczenia długość stażu pracy.

Uwaga: warunkiem koniecznym jest zatrudnienie na podstawie umowy o pracę. Pracownicy, którzy podpisali z pracodawcą umowę zlecenie lub umowę o dzieło nie mogą korzystać z urlopu na żądanie.

Jak zgłosić urlop na żądanie?

Ustawodawca dopuszcza zgłoszenie żądania dotyczącego urlopu najpóźniej w dniu jego rozpoczęcia. Nie precyzuje natomiast, w jaki sposób powiadomienie ma zostać zrealizowane. W związku z tym, zgłoszenie potrzeby skorzystania z urlopu na żądanie może się odbyć:

• telefonicznie
• mailowo
• osobiście

Pracownik nie może rozpocząć dnia wolnego bez uzyskania decyzji pracodawcy dotyczącej udzielenia urlopu. W przeciwnym przypadku taki urlop może zostać potraktowany jako nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy, będąca dużym naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych.

Warto wziąć pod uwagę wewnętrzne regulacje w firmie. Zdarza się, że pracodawca wymaga zgłoszenia urlopu na żądanie 24 godziny przed absencją lub/i złożenia wniosku w formie pisemnej.

Może Cię zainteresować: Czy pracodawca może odmówić urlopu na żądanie?

Wzór wniosku o urlop na żądanie

W przypadku konieczności zgłoszenia urlopu na żądanie w formie pisemnej, możesz skorzystać z poniższego wzoru:

 

……………………………
Miejscowość i data

…………………………
Dane pracownika

 

…………………………….
Dane pracodawcy

 

Wniosek o udzielenie urlopu na żądanie

Korzystając z przysługującego mi uprawnienia wynikającego z art. 167(2) Kodeksu pracy, wnoszę o udzielenie mi urlopu wypoczynkowego w trybie „na żądanie” w dniu……………/ w terminie od………….. do……………., tj. …………. dni.

Jednocześnie oświadczam, iż dotychczas wykorzystałam/wykorzystałam ……..dni urlopu wypoczynkowego w trybie „na żądanie” w 2023 roku.

 

 

…………………………
Podpis pracownika

Artykuły, które mogą Cię zainteresować:

Zwolnienie lekarskie a wynagrodzenie pracownika
Kiedy należy się odprawa pracownikowi?