Usługi facylitatorów dopiero przebijają się do szerokiej świadomości liderów, choć już teraz nie brakuje firm, które szukają pomocy tego typu specjalistów. Kiedy organizacja mierzy się ze stagnacją, brak jest kreatywnych rozwiązań, stare problemy wracają jak bumerang i nikt nie wie dlaczego, w zespole panuje konfliktowa atmosfera, zarząd musi podjąć kluczowe decyzje, firmę czekają duże zmiany – we wszystkich tych sytuacjach pomoc facylitatora okaże się bezcenna. Dowiedz się, na czym polega praca facylitatora i jakie są jej efekty.
Definicja – kto to jest facylitator?
Łacińskie słowo facile oznacza łatwy – to doskonałe odzwierciedlenie istoty pojęcia facylitacji i facylitatora. Celem facylitacji jest ułatwianie wprowadzania rozwiązań (zadania, problemu, decyzji) poprzez zwiększenia efektywności pracy grupowej. To spójna metodyka obejmująca założenia, narzędzia pracy, konkretne postawy.
Rolą facylitatora jest przeprowadzenie wszystkich uczestników przez proces dojścia do najlepszego określonego przez grupę rezultatu, dbałość o dynamikę współpracy, dobrą atmosferę i efektywność spotkania.
Facylitator a mediator
Roli facylitatora nie należy mylić z rolą coacha, mediatora czy mentora. Podczas gdy mediator posiada wiedzę w dziedzinie, którą moderuje, często zadaje pytania, które mają wpływ na przebieg dyskusji, facylitator pozostaje całkowicie neutralny wobec treści i zadań, nie jest specjalistą w danej dziedzinie, zamiast pytań udziela przede wszystkim informacji zwrotnej i dzieli się propozycjami procesowymi.
Kiedy warto skorzystać z usług facylitatora – przykłady
- W firmie X panuje zawsze pozytywna atmosfera. Przyjęło się, że pomysły i idee jej lidera odbierane są bezkrytycznie, inne punkty widzenia lub obiekcje nie zostają wypowiedziane – to byłoby źle widziane w grupie. Nawet jeśli takie uwagi wydostaną się na światło dzienne, reakcje grupy ograniczają się do żartów, zmiany tematu, machnięcia ręką. Rodzą się koalicje, dochodzi do rozwarstwienia zespołu i marginalizacji części jego członków. Inny punkt widzenia nie znika, wzrasta napięcie, maleje zaangażowanie, wytraca się potencjał pracowników.
Facyltator, który ma wiedzę i narzędzia do tego, by wystarczająco wcześnie dostrzec „hot spot” może pomóc w transformacji sytuacji tak, aby cały zespół wyszedł z niej wygrany. Rolą facylitatora będzie wyłuskanie innego punktu widzenia, zapewnienie bezpiecznej przestrzeni na to, by dostał się on do głównego nurtu w formie bezpiecznej dla adresata, został przyjęty, a następnie wykorzystany do wprowadzenia ewentualnych zmian. W zespole uwolni się energia do działania, ludzie ponownie będą czuli się zjednoczeni, ale już w nowych okolicznościach.
- W firmie Y planowane jest zebranie zarządu, na którym mają paść kluczowe decyzje związane z kierunkami dalszego działania organizacji. Członkowie zarządu są pełni wątpliwości, czy dyskusja znów nie zostanie zdominowana przez dyrektora marketingu. Ponadto, z racji tego, że tematy rodzą sporo emocji, a od finalnej decyzji wiele zależy, niektórzy martwią się, że na spotkaniu nie zostaną rozważone wszystkie aspekty i dane.
Facylitator zaproszony na zebranie zarządu będzie czuwał, by dyskusja objęła zdania różnych osób, aby wszystkie niejasności zostały omówione, aby każdy dostał szansę przedstawienia swojego punktu widzenia, również reprezentanci mniejszości (np. osoby na niższych stanowiskach). Ponadto, facylitator zadba, aby jedna osoba nie dominowała dyskusji ani podejmowanej decyzji jak i o to, by do spotkania włączeni zostali pracownicy ze względu na kompetencje (specjaliści w danych zagadnieniach), a nie ze względu na rangę. Całość przebiegnie sprawnie, w dobrej, sprzyjającej kreatywnym pomysłom atmosferze.
Czym jeszcze zajmuje się facylitator?
Podane wyżej sytuacje przedstawiają wybrane przykłady wykorzystania potencjału facylitatora. W istocie jego znaczenie dla organizacji jest znacznie szersze.
Poprzez swój warsztat oraz odpowiednią postawę facylitator:
- Kreuje przestrzeń do zaistnienia wnoszonej przez członków grupy wiedzy oraz potencjału.
- Stymuluje do wyjścia poza schematy myślowe i podejmowania twórczych decyzji.
- Dba o atmosferę szacunku dla różnych idei, przekonań, potrzeb.
- Dzięki zarządzaniu dyskusją, umożliwia aktywne włączenie się w proces podejmowania decyzji wszystkim uczestnikom spotkania.
- Zapewnia najefektywniejsze wykorzystanie dostępnego czasu.
- Wychwytuje pojawiające się „hot spoty” i transformuje je w sytuację służącą współpracy.
- Jeśli zaistnieje taka potrzeba, facylitator wspiera planowanie działań wdrożeniowych.
- Dba o motywację i zapał do działania członków grupy.
Facylitacja – jak przebiega
Facylitacja obejmuje spotkania z zespołem, który pracuje nad danym zagadnieniem. Mogą to być jednorazowa sesja lub seria kilku spotkań. Zazwyczaj facylitacja przybiera formę warsztatów (projektowych, strategicznych, warsztatów z komunikacji, zarządzania zmianą i warsztaty usprawniające współpracę w zespole).
Artykuły, które mogą Cię zainteresować:
Wellbeing w firmie – co oznacza i jaki ma wpływ na pracowników?
Co to jest performance management?
Udostępnij