Jaki system premiowy sprawi, że pracownicy będą pracować bardziej efektywnie, z większym zaangażowaniem? Co wpłynie na zwiększenie ich satysfakcji z pracy? W jaki sposób zaprojektować kryteria premiowania, aby były sprawiedliwe i wspierały cele całej organizacji? W tym artykule zebraliśmy najważniejsze informacje związane z budową systemu premiowego i dobre praktyki, którymi z powodzeniem możesz się inspirować.

Rodzaje premii

  • Premia uznaniowa

Wysokość oraz częstotliwość przyznawania tego rodzaju dodatku do podstawowego wynagrodzenia jest wyłącznie zależna od dobrowolnej decyzji pracodawcy. Stosowanie systemu premiowego w firmie opartego na uznaniowości nie działa, pokazują to liczne badania (European Bonus & Sales Compensation Survey (Aon Hewitt)). Są jednak sytuacje, w których warto ją zastosować, np. gdy pracownik zasugeruje wdrożenie rozwiązania optymalizującego dany proces i to działanie się sprawdzi.

  • Premia okolicznościowa

Jest to dodatek przyznawany z okazji konkretnych zdarzeń (np. święta Bożego Narodzenia, jubileusz firmy itp.), służy on raczej celom integracyjnym i wizerunkowym niż motywacyjnym.

  • Premia zadaniowa

Obecnie jedna z częściej stosowanych form motywacji płacowej. Charakteryzuje się dużą efektywnością. Pracownik może ją wypracować lub nie, a wysokość zależy od efektów pracy, spełnienia przyjętych kryteriów.

  • Dodatek funkcyjny i stażowy

To rodzaj uznania, który mogą otrzymać pracownicy w związku z pełnioną rolą z szerokim zakresem odpowiedzialności lub, w przypadku dodatku stażowego, po przepracowaniu określonego czasu.

  • Prowizja od wyników firmy lub działu

Przyznawana jest za udział w osiągnięciu jasno wyznaczonych celów.

  • Premia od indywidualnych wyników pracownika

Ten system premiowania polega na nagradzaniu pracowników, którzy osiągnęli założony cel w danym okresie.

System premiowania pracowników – jak zrobić to z głową?

1. Ustal podstawowe założenia, cele i wizje systemu premiowego

Warto się zastanowić, które cele strategiczne firmy system bonusowy ma wspierać. W jaki sposób każdy z działów albo obszarów funkcjonowania firmy przyczynia się do tego celu? Jakie wyniki muszą być osiągnięte w dziale sprzedaży, marketingu, księgowości itd.?

2. Zaplanuj cele dla poszczególnych pracowników

  • Zbuduj drabinkę celów (lub drzewa celów), w której cele poszczególnych stanowisk składają się na cele działów i cele firmy. Ważne, aby celów stawianych danej osobie nie było więcej niż 3-5.
  • Co bardzo istotne: cele, które stawiasz pracownikom muszą być jasno określone, zrozumiałe, mierzalne, osiągalne, ale ambitne.
  • Zweryfikuj, czy pracownicy potrafią przełożyć założone przez Ciebie cele na swoje codzienne obowiązki. Na przykład, jednym z celów działu obsługi klienta może być zmniejszenie czasu obsługi jednego klienta o 2 min. Upewnij się, że każda osoba z zespołu będzie wiedziała, co można zrobić, aby osiągnąć cel.
  • Warto premiować nie tylko cele indywidualne, ale i zespołowe. Takie rozwiązanie umożliwi uniknięcie problemu zbyt dużej rywalizacji i umożliwi jednoczenie pracowników wokół celów strategicznych.

3. Opracuj system kontroli osiągania celów oraz rozliczania z wyników

  • Systemy premiowania nie będą działały bez stałego monitoringu postępów, a także sprawnego systemu raportowania.
  • Regularnie przedstawiaj wyniki zespołom oraz poszczególnym pracownikom. Doceniaj postępy (to najsilniejszy motywator, działający długofalowo) oraz identyfikuj zagrożenia.

Może Cię zainteresować: Co to jest feedforward i dlaczego warto go stosować w komunikacji z pracownikami?

4. Dobra komunikacja

  • Systemy premiowe zawsze powinny opierać się o regularną komunikację.
  • Zasady przyznawania bonusów muszą być dla pracowników transparentne, czytelne i sprawiedliwe. Dlatego należy je odpowiednio objaśnić i odpowiedzieć na wszystkie pytania. Jeśli pracownik uzna, że premia nie znajduje się w jego zasięgu lub nie będzie rozumiał zasad premiowania, nie zaangażuje się na odpowiednim poziomie.
  • Kolejnym, istotnym czynnikiem wspierającym realizację zadań premiowych jest udzielanie częstej informacji zwrotnej przez przełożonych. Podczas takiej rozmowy z pracownikiem warto koncentrować się na możliwościach zmiany i rozwoju oraz na tym, co będzie sprzyjać osiąganiu celów.

5. Ewaluacja systemu premiowego – wzór

  • Niezwykle ważne jest regularne sprawdzanie, czy stworzony system przynosi odpowiednie wyniki i monitorowanie, jak oceniają go pracownicy. Jeżeli nie zbierasz feedbacku od pracowników, czy obecna forma nagradzania premiowego przynosi im satysfakcję i motywację do dalszej, wytężonej pracy, bardzo możliwe, że brniesz w niewłaściwą stronę.
  • Możesz sprawdzić nastroje za pomocą ankiety, w której pojawią się pytania:

Co podoba Ci się w obecnym systemie premiowym?

Jakie usprawnienie chciałbyś/chciałabyś wprowadzić do systemu premiowego?

Co musiałoby się zmienić, abyś mogła czuć się lepiej zmotywowana/zmotywowany do osiągnięcia celów?

Podsumowanie

Modyfikacja systemu zarządzania pracownikami w firmie i systemu wynagrodzeń to spore wyzwanie. Jednak zaprojektowanie z głową, a następnie wdrożenie systemu premiowego może przynieść firmie wiele korzyści, jak choćby większe zaangażowanie pracowników czy zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstwa, dzięki powiązaniu poziomu wynagrodzeń ze stopniem realizacji celów.